به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی دارالحدیث، چهارمین نشست گفتمان نقش حدیث در علوم اسلامی و انسانی با رویکردتاثیر مطالعات حدیثی در تفسیر قرآن کریم صبح پنجشنبه 3 دی ماه در سالن جلسات نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها ، با حضور حجت الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، قائم مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث و محمدعلی مجد فقیهی، مدیر گروه قرآن و متون اسلامی برگزار شد.

در آغاز این نشست علمی استاد مجد فقیهی به بیان ضروت نقش حدیث در نظام آموزشی پرداخت و اظهار داشت: حدیث، دومین منبع و سند دین شناسی است و تکیه‌گاه عمده‌‌ ی عالمان دین به شمار می‌رود؛ تکیه بر این منبع حیات بخش در برخی حوزه‌های آموزش بیشتر و گسترده ‌تر است، زیرا اصول برخی دانش‌ها در قرآن به اجمال بیان شده است و تفصیل آن را باید در حدیث یافت.

وی تصریح کرد: علوم حدیثی و قرآنی جزء اولین دانش‌های اسلامی ‌اند و پس از آن ‌ها باید به فقه، اخلاق و دیگر معارف پرداخت، اما جایگاهی که هم اینک حدیث در حوزه‌ های شیعه دارد جایگاه مناسب با شأن آن نیست.

مجد فقیهی بیان داشت: از آن جا که حدیث، گسترده ‌ترین منبع به شمار می‌آید و هم چنین منبعی است که آسیب‌ پذیر است و آفت در آن وارد شده است، بنابراین پیش از پرداختن به علوم اجتهادی یا علوم تاریخی باید علوم حدیث به نحو مطلوب بررسی و تجزیه و تحلیل شود.

وی تاکید کرد: آموزش و پژوهش دو امر مکمّل ‌اند، یعنی در پژوهش و محقق سؤال‌ ها را پاسخ می ‌دهد و این پاسخ‌ها متن درسی می شود، در متن درسی نیز با تجزیه و تحلیل، پرسش‌ های جدیدی مطرح می گردد و پژوهش به جواب آن‌ها می ‌پردازد؛ بنابراین میان آموزش و پژوهش رابطه‌ای تنگاتنگ وجود دارد.

پس از صحبت های آقای مجد فقیهی، حجت الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی با اشاره به حدیث "مَنْ عَرَفَ اللَّهَ وَعَظَّمَهُ مَنَعَ فَاهُ مِنَ الْکَلَامِ وَبَطْنَهُ مِنَ الطَّعَامِ وَعَنَّى نَفْسَهُ بِالصِّیَامِ وَالْقِیَام" اذعان داشت: حضور حدیث در دانش موجب شناخت صحیح خداوند متعال، عشق، محبت و معاد دوستی می شود، در حقیقت حدیث مادر علوم اسلامی و انسانی می باشد.

وی تصریح کرد: قرآن کلام خداوند و منشور جاوید اسلام است، نقش آن در تربیت انسان ها بی بدیل است، همانگونه که حضرت علی (ع) در نهج البلاغه قرآن را این گونه معرفی می نماید " و کتاب خداوندی اینک در میان شماست، گوینده ای است که زبانش عاجز نمی شود و خانه ای است که ارکانش ویران نمی گردد و عزتی می باشد که یارانش شکست نمی خورند.

حجت الاسلام والمسلمین مسعودی گفت: از کار‌هایی که امروزه در سایر فرقه‌های اسلامی رواج دارد و دیگران هم در حوزه‌ های تاریخ آن دنبال می ‌کنند، بازسازی متون اولیه است؛ مثلاً برای بازسازی متون و کتاب‌هایی که طبری بر آن‌ها تکیه کرده و باقی نمانده است، منابع و کتاب‌های عصر طبری را نگاه می کنند و از این میان تا حدی به آن متن مفقود که مثلاً نام آن در فهرست ابن ندیم آمده است، نزدیک می ‌شوند.

وی پس از بیان اهمیت و جایگاه علوم حدیث خاطرنشان کرد: در نظام آموزشی و پژوهشی حوزه، به بایسته‌ ها و اولویت‌ های پژوهش در حوزه‌ ی علوم حدیث و خلأهای موجود پرداخته می شود؛ پیش از بررسی خلأها این نکته را باید یاد‌آور شد که اگر بخواهیم بدانیم که اکنون در چه وضعیتی هستیم و چه کمبود‌هایی در این حوزه داریم، باید دو مقایسه انجام شود یکی نسبت به کار‌های رقبا، دیگری نسبت به نقطه‌ نهایی، بدیهی است با این دو مقایسه می ‌توان خلأهایی را که در این زمینه وجود دارد به خوبی تشخیص داد.

قائم مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث افزود: بایستی تأثیر، تأثرها و دیدگاه‌های موجود در حوزه‌ی حدیث را نشان داد، مثلاً می ‌توان میزان ارتباط درایه‌ شهید را با منابع اهل سنت یا مقدار نفوذ اصطلاحات اهل سنّت را در آن ‌بر اساس منابع اصیل و کتاب‌های کهن شناسایی کرد.

وی در پایان تصریح ابراز داشت: تصحیح انتقادی و اجتهادی متون حدیثی یا علوم حدیث، ما را در رسیدن به ریشه‌ها و جریان‌ها‌ی اصیل و تأثیر گذار در حدیث، یافتن و شناسایی آن‌ ها کمک می ‌کند.